Lekturą Narodowego Czytania 2022 są „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza, tj. zbiór 14 utworów wydanych w Wilnie w 1822 r. i uznawanych za symboliczny początek epoki romantyzmu.
„Ballady i romanse”
Zbiór „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza został wydany w 1822 roku w Wilnie jako główna część pierwszego tomu jego „Poezji”. Pisany w latach 1819–1821 cykl wierszy wyznaczył początek dziejów poezji romantycznej w Polsce.
„Ballady i romanse” uważane są za manifest polskiego romantyzmu.
To zbiór nowatorski i oryginalny, a jednocześnie ujmujący naturalnością stylu i prostotą języka. Wiersze ukazują szerokie możliwości pisarskie wybitnego autora, który na tle nastrojowej przyrody wykreował fascynujący i wyjątkowy świat pełen uczuciowości, fantazji i ludowej moralności.
Do dziś wiersze tego cyklu są niezwykle popularne, a ich współczesne znaczenie dla polskiej kultury potwierdza Rok Romantyzmu Polskiego, ogłoszony w 2022 roku z okazji 200. rocznicy wydania zbioru.
Cykl ballad w nowatorski sposób wykorzystuje motywy romantycznej ludowości, obyczaje i wyobrażenia gminu. W ludzką codzienność ingerują siły nadnaturalne czyniąc tajemniczym i niebezpiecznym to, co dotąd było powszechnie znane i oswojone. Wprowadzają one w dramat winy i kary porządek moralny – to częsty motyw u Mickiewicza i innych romantyków. Wymuszają odpowiedzialność za popełnione uczynki, sprawiedliwie sądzą i wymierzają wyroki za zło (m.in. „Lilie”, „Rybka”, „Świtezianka”). Na straży realizacji moralnego ładu w życiu ludzkim stoją często siły przyrody.
Lud, poprzez codzienne obcowanie z siłami natury, jest w stanie przeczuć sens moralny ukryty w rozgrywających się gwałtownych wydarzeniach. Nastrój tajemniczości i grozy tworzą także opisy przyrody: dzikość, ciemność, odgłosy wiatru, światło księżyca w powiązaniu z elementami pejzażu, jak stara cerkiew czy cmentarz.
W zbiorze znajduje się 14 utworów: „Pierwiosnek”, „Romantyczność”, „Świteź”, „Świtezianka”, „Rybka”, „Powrót taty”, „Kurhanek Maryli”, „Do przyjaciół”, „To lubię”, „Rękawiczka”, „Pani Twardowska”, „Tukaj albo próby przyjaźni”, „Lilije”, „Dudarz”.
szkola@zszdz.rzeszow.pl
+48 510 998 031
