
Ustawa Sejmu RP z 23 kwietnia 1937 r. ustanowiła 11 listopada Świętem Niepodległości.
Cytat z ustawy:
„…jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego…”.
Wydarzenia z 11 listopada 1918 r.:
Rada Regencyjna przekazała pełnię władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu.
Tego samego dnia Niemcy podpisały rozejm w Compiègne, kończący I wojnę światową.
Od 1919 r. rocznicę obchodzono, ale miała ona charakter wojskowy.
Po przewrocie majowym (1926 r.):
Piłsudski, jako premier RP, ustanowił 11 listopada dniem wolnym od pracy w administracji państwowej.
Kilka lat później dzień ten stał się również wolny od nauki.
Organizowano nabożeństwa, akademie, wieczornice i uroczyste parady wojskowe.
Oficjalnie świętowano tylko dwa razy – w 1937 i 1938 r.
Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę (1939):
Święto obchodzono jedynie na emigracji – przez rząd RP na uchodźstwie i Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie.
W okupowanym kraju obchodzenie było zakazane, lecz:
Publikowano w prasie konspiracyjnej artykuły patriotyczne,
Ozdabiano miejsca pamięci narodowej (np. Grób Nieznanego Żołnierza),
Pojawiały się napisy: „11 XI 1918”, „Polska żyje!”, „Polska zwycięży!”.
W 1944 r. w Lublinie, gdzie znajdowały się władze komunistyczne (KRN i PKWN), zorganizowano oficjalne obchody z paradą wojskową i akademią.
Miały one podkreślać rzekomą ciągłość tradycji walk o niepodległość.
W 1945 r. władze komunistyczne zlikwidowały Święto Niepodległości.
W jego miejsce ustanowiono Narodowe Święto Odrodzenia Polski (22 lipca – rocznica Manifestu PKWN).
Dążono do wymazania z pamięci społecznej postaci Józefa Piłsudskiego oraz daty 11 listopada.
Zastępowano ją rocznicami:
wybuchu rewolucji październikowej (7 listopada 1917 r.),
powstania rządu Ignacego Daszyńskiego (7 listopada 1918 r.).
Obchody 11 listopada były zakazane i zwalczane przez reżim.
11 listopada 1978 r. – pierwsze niezależne obchody po wojnie:
Organizator: Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).
Wsparcie: środowiska kombatanckie, studenckie i Kościół katolicki.
Uroczystości odbyły się w Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Łodzi i Warszawie.
W następnych latach włączyły się:
Konfederacja Polski Niepodległej (KPN),
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.
W czasie „karnawału Solidarności” (1980–1981) święto obchodzono już jawnie.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r.:
Opozycja organizowała niezależne obchody, nabożeństwa i marsze patriotyczne.
Kwiaty składano m.in. przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie i Krakowie oraz przy pomniku Konstytucji 3 Maja w Lublinie.
Władze PRL również uczestniczyły w oficjalnych obchodach, ale:
Służby SB, MO i ZOMO utrudniały niezależne świętowanie,
Manifestacje patriotyczne były tłumione, a uczestnicy represjonowani (m.in. w Gdańsku, Katowicach, Poznaniu – 1988 r.).
15 lutego 1989 r. Sejm PRL ustawą przywrócił 11 listopada do kalendarza świąt państwowych jako Narodowe Święto Niepodległości.













35-959 Rzeszów
ul. Piłsudskiego 2